Hiệu chuẩn quả cân chuẩn CCX F1-F2-M1

Việc đo khối lượng của một vật thể hoặc nhiều vật thể đòi hỏi phải sử dụng cân và quả cân, đây là những công cụ quan trọng. Vai trò của chúng trong việc xác định khối lượng là rất quan trọng. Do đó, điều quan trọng là phải duy trì sự ổn định của chúng và giảm các sai sót tiềm ẩn.

Qủa cân là một vật có khối lượng nhất định được dùng để xác định khối lượng của các vật khác thông qua cân. Quả cân chuẩn là dụng cụ đo dùng để kiểm định và hiệu chuẩn cân và các quả cân. Quả cân chuẩn có nhiều mức độ chính xác khác nhau, tùy vào mục đích sử dụng sẽ có sự lựa chọn phù hợp.

Phân loại quả cân chuẩn cần tuân theo  tiêu chuẩn đo lường của Việt Nam: Sử dụng quả E1 làm chuẩn quốc gia (chuẩn thứ) theo quyết định 14/2006/QĐ-TTg ngày 17/01/2006) phê duyệt trong 10 chuẩn Quốc gia, trong đó có quả cân 1 kg số 982/2 có khối lượng 1,000 000 275 kg, độ chính xác của nó 2.10-8.

Quả cân chuẩn được sử dụng cùng với cân hoặc các thiết bị khác; máy lực, máy áp suất, và máy khác.....Quả cân chuẩn và quả cân được dùng với cân (trừ các quả cân chuyên dụng) được chế tạo theo quy định về hình dạng, kích thước, vật liệu…và về cấp độ chính xác. Quả cân khác được chế tạo theo yêu cầu sử dụng cả về hình dạng và độ chính xác.

Theo OIML R76-1, quả cân từ khoảng 1 mg – 5000 kg được phân loại theo các cấp chính xác sau: bao gồm E₀, E₁, E₂, F₁,F₂, M₁, M₂, M₃

- E₁: để liên kết với chuẩn quốc gia và để hiệu chuẩn, kiểm định quả E₂.

- E₂: để hiệu chuẩn, kiểm định quả _F1, dùng được với cân cấp 1.

- F₁: để hiệu chuẩn, kiểm định quả F₂, dùng chung với cân cấp 1 và 2.

- F₂: để hiệu chuẩn, kiểm định quả M₁, M₂, sử dụng với cân cấp 2.

- M₁: để hiệu chuẩn, kiểm định quả M₂, đi theo với cân cấp 3.

- M₂: để hiệu chuẩn, kiểm định quả M₃, dùng phổ biến và rộng rãi trong thương mại.

- M_1-2; M _2-3 từ (50–5000)kg dùng với cân lớn cấp chính xác 3.

Khối lượng quy ước của quả cân là khối lượng của quả cân chuẩn có khối lượng riêng khoảng 8000 kg/m³ cân bằng với quả cân đó trong không khí ở nhiệt độ 20 ºC và khối lượng riêng của không khí là 1,2 kg/m³

Sai số cho phép lớn nhất hay còn được biết đến với cái tên: MPE. Đây là mức chênh lệch lớn nhất theo quy định giữa khối lượng danh nghĩa và khối lượng quy ước của quả cân. Sai số cho phép lớn nhất của các quả cân cấp chính xác F1, F2 và M1 được thể hiện cụ thể trong bảng dưới đây:

- Tiết kiệm chi phí, tránh lãng phí, làm lại hoặc thu hồi sản phẩm.
- Các phép đo đáng tin cậy.
- Tuân thủ kiểm tra nội bộ và bên ngoài.
- Phát hiện thiết bị xuống cấp. Mọi thiết bị đều xuống cấp theo thời gian, các thành phần quan trọng có thể bị chèn ép cơ học hoặc hao mòn và hư hỏng.
- Cải thiện quy trình và lợi nhuận. 

- Chuẩn đo lường

• Hiệu chuẩn quả cân cấp chính xác F₁ theo tài liệu kĩ thuật
• Hiệu chuẩn quả cân cấp chính xác F₂ theo tài liệu kĩ thuật
• Hiệu chuẩn quả cân cấp chính xác M₁ theo tài liệu kĩ thuật

- Phương tiện đo khác

• Cân so sánh có phạm vi đo phù hợp với quả cân cần hiệu chuẩn
• Nhiệt kế 
• Ẩm kế

- Địa điểm hiệu chuẩn phải đủ sáng, xa các nguồn sinh gió, sinh nhiệt và không bị rung động

-  Tùy vào cấp chính xác, điều kiện môi trường khi hiệu chuẩn phải đảm bảo yêu cầu như trong tài liệu kĩ thuật.

- Làm sạch bề mặt quả cân 
- Bật nguồn để sấy máy đối với cân so sánh điện tử tối thiểu 30 phút hoặc theo yêu cầu của nhà sản xuất
- Ổn định nhiệt độ đối với các quả cân chuẩn và quả cân cần hiệu chuẩn trong thời gian không nhỏ hơn giá trị quy định như trong tài liệu kĩ thuật.

- Đơn vị khối lượng quả cân là kilogram, gram, miligram
- Kiểm tra khối lượng danh nghĩa
- Qủa cân phải có bề mặt nhẵn, không xước; quả cân đúc phải được làm sạch kỹ, không có cạnh sắc, cháy cát và được sơn hoặc phủ.
- Hình dạng hình học đạt yêu cầu như trong tài liệu kĩ thuật 
- Có dấu hiệu phân biệt các quả cân trong cùng 1 bộ.

- Kiểm tra khối lượng riêng
- Kiểm tra tính từ đối với quả cân cấp chính xác F₁

- Lựa chọn phương pháp so sánh
- Lựa chọn số phép lặp 
- Tiến hành các phép đo lặp
- Tính toán sử lý số liệu

- Tính ĐKĐBĐ trong quá trình cân

- Tính ĐKĐBĐ của khối lượng quả cân chuẩn

- Tính ĐKĐBĐ do sự không ổn định của quả cân chuẩn

- Tính ĐKĐBĐ do sức đẩy không khí

- Tính ĐKĐBĐ do hệ số nhạy, độ phân giải và độ lệch tâm của cân so sánh

- Tính ĐKĐBĐ đo mở rộng

Qủa cân sau khi hiệu chuẩn được cấp giấy chứng nhận hiệu chuẩn kèm kết quả hiệu chuẩn.

Chu kỳ hiệu chuẩn khuyến nghị: 01 năm